การเปลี่ยนจากระบบเศรษฐกิจที่เรียบง่ายไปสู่ระบบเศรษฐกิจที่ซับซ้อนมากขึ้นไม่ได้แปลว่ามาตรฐานการครองชีพของประชาชนจะดีขึ้นเสมอไป ตัวอย่างเช่น แม้ว่ายุคกลางมักถูกมองว่าเป็นยุคที่เสื่อมถอยจากจักรวรรดิโรมัน แต่การศึกษาพบว่าความสูงเฉลี่ยของผู้ชายในยุคกลาง (ค.ศ. 500 ถึง 1500) สูงกว่าผู้ชายในช่วง ก่อนจักรวรรดิโรมันและยุคใหม่ตอนต้น ที่ประสบความสำเร็จ (ค.ศ. 1500 ถึง 1800)นอกจากนี้ชาวอินเดียนแดงในที่ราบในอเมริกาเหนือในศตวรรษที่ 19 นั้นสูงกว่าคนอเมริกันและยุโรปที่ "มีอารยะ" ความสูงเฉลี่ยของประชากรเป็นตัววัดที่ดีของความเพียงพอในการเข้าถึงสิ่งจำเป็น โดยเฉพาะอาหาร และการปราศจากโรคภัยไข้เจ็บการเขียนซึ่งพัฒนาขึ้นเป็นครั้งแรกโดยผู้คนในสุเมเรียนถือเป็นสัญลักษณ์แห่ง อารยธรรม และ "ดูเหมือนจะมาพร้อมกับการเพิ่มขึ้นของระบบราชการที่ซับซ้อนหรือรัฐผู้พิชิต" พ่อค้าและข้าราชการใช้การเขียนเพื่อเก็บบันทึกที่ถูกต้อง เช่นเดียวกับเงิน การเขียนจำเป็นต้องอาศัยขนาดของประชากรในเมืองและความซับซ้อนของการค้าระหว่างผู้คนที่ไม่คุ้นเคยกันเป็นการส่วนตัว อย่างไรก็ตาม การเขียนไม่จำเป็นสำหรับอารยธรรมเสมอไป ดังที่แสดงโดย อารยธรรม อินคาแห่งเทือกเขาแอนดีส ซึ่งไม่ได้ใช้การเขียนเลย ยกเว้นระบบการบันทึกที่ซับซ้อนซึ่งประกอบด้วยเชือกผูกปมที่มีความยาวและสีต่างๆ กัน: the Quipus"และยังคงทำหน้าที่เป็นสังคมอารยะ